Chile: E ui i teteʻega mataʻutia, ae o loʻo tumau pea le fonotaga a le APEC i le 2019

Na faasilasila e le Minisita o le Va i Fafo o Chile, o loo sauniuni le atunuu mo ni gaioiga tetele faavaomalo se lua i le faaiuga o le tausaga, e ui o loo faaauau pea le vevesi na maliliu ai le tusa o le 18 tagata i le taimi nei.

O loʻo faʻaauau pea sauniuniga a tagata ofisa o Chile mo le O le fonotaga a le Asia Asia ma le Pasefika Tamaoaiga (APEC) e faia i le masina fou, fai mai le Minisita o le Va i Fafo o Teodoro Ribera.

"O loʻo faaauau pea ona matou fuafuaina le APEC, e ui lava ile mea moni o loʻo matou faia ni faiga talafeagai e faʻatonuina ai lenei mea (le faʻavevesi) ina ia mafai ai ona faʻatino lelei le tumutumu."

Na taʻua e Ribera, o lana auaunaga i le Aso Gafua, na faafesootai isi sui e 20 o le APEC, ma "matou te leʻi mauaina, mai seisi o latou, ni suiga e uiga i le auai o latou taitai."

O le APEC bloc "e taua tele ia Chile aua o le 70 pasene o a tatou oloa auina atu i fafo o loʻo faʻatatau i atunuʻu o le Asia ma le Pasefika (itulagi), ma e tusa ma le 7 miliona tagata Chile e galulue saʻo pe leai foi e gaosia oloa mo nei tamaoaiga," o lana tala lea.

O loo faaauau pea le solo tetee faasaga i le taugata o le soifuaga, ma ina ia faamalieina le au tetee, "matou te manaʻomia le atunuu ina ia tuputupu pea, ia faaauau pea ona auina atu i fafo, ina ia auai pea ma le APEC."

Na taʻua e Ribera, o loʻo galulue foʻi tagata ofisa o Chile i le faʻatulagaina o se fonotaga taua mo le vevela o le lalolagi, o le sauniga lona 25 a le Koneferenisi (COP25) i le United Nations Framework Convention on Climate Change, lea ua faʻatulagaina ia Tesema 2-13.

"O lo matou naunautaiga e fesoasoani i le puipuia o suiga o le tau e le o fesoʻotaʻi i soʻo se tasi fonotaga, ae o se filifiliga a le malo e mafai ona faʻatinoina auala e faʻaitiitia ai suiga o le tau," o lana tala lea.

O le solo tetee na amata i le aso 14 o Oketopa e le siitia o pasese i lalo o le laueleele. E oʻo mai i le taimi nei, e ova atu ma le 4,000 tagata ua taofia.

O Oketopa 19, na folafola ai e le Peresetene o Chile, Sebastian Pinera, se setete o faalavelave faafuaseʻi, ma faaee atu i le tele o le atunuu, se curfew o loʻo faamalosia pea i le tele o itulagi.

Na sainia e le pelesetene le pili i le Aso Tofi e faaleaogaina ai le siʻitaga o le eletise talu ai nei, e 9.2 pasene. Na ia taua foi i le vaiaso nei, o le a ia sainia le pili i le Aso Faraile e siitia ai penisione i le 20 pasene mo le toeititi 3 miliona tagata.