O le PFAS (per- ma polyfluoroalkyl substance) o se vaega o foa'i ata tifaga (AFFF) o lo'o fa'aaogaina i le fuimu i malae va'alele. O le fa'aogaina o le AFFF e mana'omia mo le tineia o afi i malae vaalele ona o le natura o afi afi o vaalele.
O loʻo faia e le Matagaluega o Femalagaiga a Hawaii (HDOT) ni laasaga e faʻafesoʻotaʻi ai le eleele aʻafia i le PFAS i tafatafa o le Malae Vaʻalele a Kahului (OGG) Vaʻalele Lavea ma Tinei Mu (ARFF) Training Pit. O laasaga o loʻo faia e le HDOT e aofia ai le puipuiina o le nofoaga o loʻo faʻaalia ai le PFAS i le faʻataʻitaʻiga o le palapala ma le tuʻuina atu o se fuafuaga faʻaleleia le tumau i le Matagaluega o le Soifua Maloloina a Hawaii (HDOH).
E ui e le o toe tatalaina le AFFF i aʻoaʻoga tau afi i aso nei, na faʻaaogaina i aʻoaʻoga aʻo leʻi oʻo i le 2021. O taʻavale ARFF i le setete atoa ua toe faʻaleleia e faʻatapulaʻa le faʻaogaina o le AFFF naʻo afi faʻatasi ma suauʻu vaalele lata ane.
Faʻavae i luga o faʻamatalaga faʻasolopito, na amata ai e le Matagaluega o Felauaiga a Hawaii le faʻataʻitaʻiina o eleele mo le PFAS i nofoaga e ono. O nofoaga nei o: 1) le OGG ARFF Training Pit, 2) le ARFF Training Pit muamua i le Daniel K. Inouye International Airport, 3) le ARFF Training Pit i le Ellison Onizuka International Airport i Keahole, 4 & 5) le ARFF muamua. Training Pits i le Hilo International Airport, ma le 6) le ARFF Training Pit i le Malaeva'alele i Lihue. O le fa'ata'ita'iga a le OGG na maua ai le tele o fa'aputuga PFAS i luga po'o luga a'e o le Matagaluega o le Soifua Maloloina a Hawaii tulaga fa'alesiosiomaga mo feso'ota'iga masani ma le palapala i le tele o tausaga.
O le vai o le eleele i lalo ole nofoaga e a'oa'o ai afi ua afaina foi ile PFAS.
O le vai o le eleele e le o se puna o vai inu ma e le afaina ai isi punaoa vai inu i luga o le motu. O lo'o fa'aauau pea su'esu'ega fa'aopoopo ile fa'aleagaina ole eleele.
E foliga mai e faitau afe PFAS o loʻo iai nei i le Iunaite Setete. O nei vaila'au ta'itasi e eseese a latou meatotino ma e mafai ona fa'aoga mo fa'amoemoega 'ese'ese pe fa'apea fo'i o lo'o iai o ni mea e le'i fa'amoemoeina o nisi gaosiga po'o isi faiga. E eseese le oona o vaila'au. O le a fa'aauau pea ona galulue le HDOT ma le HDOH i galuega fa'aleleia i lenei nofoaga.
E maua nisi fa'amatalaga ile PFAS ile health.hawaii.gov/heer/environmental-health/highlighted-projects/per-and-polyflouroalkl-sbstances-pfass or epa.gov/pfas.
